Niektóre książki piszą się same, przychodzą do mnie, bez wysiłku… – Katarzyna Ryrych.
Katarzyna Ryrych jest współczesną polską pisarką, poetką, nauczycielką i malarką. Po udanym debiucie w 1981 roku napisała łącznie 84 książki dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Zawitała do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 1 w Kamieńcu Ząbkowickim 9 maja 2023 r.
Warto wspomnieć o niektórych sukcesach skromnej pisarki i, jak podaje Wydawnictwo Literackie książka „Siedem sowich piór” była nominowana do tytułu Książki Roku 2009 polskiej sekcji IBBY. W 2011 roku Katarzyna Ryrych „Wyspą mojej siostry” wygrała prestiżowy Konkurs Literacki im. Astrid Lindgren. Pisarka otrzymała w 2021 roku Pierwszą Nagrodę Literacka Podróż Hestii za najlepszą książkę dla dzieci i młodzieży pt. „Lato na Rodos”, wydaną przez wydawnictwo Nasza Księgarnia.Największy rozgłos przyniósł jednak „Król” – napisana w 13 dni i ulubiona książka autorki, aż siedmiokrotnie wydana od 2015 r. Z pewnością, dlatego pozycja jest tak uznana i poczytna, ponieważ główny bohater, borykający się z wieloma problemami w okresie dzieciństwa, wiedział, czym jest godność osobista i dzięki niej przetrwał najgorsze chwile w swoim życiu.
Powieściopisarka przybyła na zaproszenie dyrektor szkoły Bożeny Kołodziej oraz inicjatorki i organizatorki spotkania autorskiego Iwony Bukańskiej-Flinty, której wieloletnia, niespożyta energia i wytrwałość w pozyskiwaniu coraz szerszego grona młodych czytelników może być wzorem dla niejednego nauczyciela bibliotekarza, a nawet polonisty. W ukwieconej wiosennością czytelni bibliotecznej z wystawą prac plastycznych na temat przeczytanych książek i ich bohaterów odbyły się dwa spotkania znamienitego gościa: z uczniami kl. 1-3, a następnie z kl. 4-8.
Podróż z Katarzyną Ryrych do świata jej książek była urzekająca niezwykłą mądrością i prostotą przekazu, który na czas spotkania zamienił w pilnych słuchaczy uczniów klas 1-3, znających dość dobrze bohaterów przeczytanych książek. Zainteresowanie młodych czytelników wzbudziła książka pt. „Ach, strach”, bohaterowie której przeżywają podobne problemy w szkole, w domu i w relacjach z rówieśnikami, chociaż są …duchami. To opowieść nie o duchach, tylko o uczniach, dzieciach, kłopotach szkolnych, troskach, co im sprawia frajdę, a co przykrość.
Pani Katarzyna delikatnie podpowiadała, bez zbędnego moralizowania, jakiego nie lubi, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach życiowych na przykładzie przeżyć bohatera książki „O dzielnym Myszaku spod Mądrego Drzewa”. Pouczająca rozmowa z uczniami na przykładzie przygód zwierzęcych bohaterów dotyczyła pojawiających się w życiu młodych ludzi zagrożeń, nieuniknionych zmian, odnajdowania się w nowym miejscu oraz tworzenia więzów przyjaźni, które wymaga wysiłku (burza, przeprowadzka, nowe miejsce, Madre Drzewo, zwierzęta, przyjaciel Myszaka – kot Manuel).
Spore zainteresowanie i poruszenie dzieci wzbudziła powieść pt. „Będę jak Patron”, poruszająca temat wojny na Ukrainie. Skierowana jest właściwie do psów, które wyszukują ładunki wybuchowe, chronią przed niebezpieczeństwem, są terapeutami, przewodnikami osób niewidomych, niepełnosprawnych, wyszukują ludzi pod gruzami czy przysypanych śniegiem i co najważniejsze – to najlepsi kumple – mówiła prowadząca spotkanie, wykorzystując trafne dopowiedzi dzieci, dzięki rozmowie kierowanej, co dało szansę na spontaniczność i wpłynęło na ich większe zaangażowanie. Psom – bohaterom – należy się za wszystko, co robią dla dobra innych jedno piękne słowo: „dziękuję”. Pisarka przeprowadziła również krótki kurs obsługi psa z dzielnym i cierpliwym Denisem w roli zwierzęcia. Nauka to ważna, by odpowiednio zachować się podczas kontaktu z nieznanym psem. Padło także kilka trudnych pytań dotyczących wojny, na które Katarzyna Ryrych cierpliwie odpowiadała, ponieważ uczniowie szukali odpowiedzi na dręczące ich pytanie: „Dlaczego jest wojna na Ukrainie?”. Uwaga dzieci została skierowana na to, by wiedzieć, że wojna jest złem, trzeba pomagać ludziom w potrzebie, nie kierować się złością, agresją. Lepiej jest porozmawiać, dojść do porozumienia. Emocje zebranych uspokoiła „Straszna kołysanka”, która wcale nie była straszna w wykonaniu przypadkowo wybranej przez pisarkę uczennicy.
Spotkanie z uczniami klas 4-8 miało formę bardzo ciekawego wykładu, który Katarzyna Ryrych zaczęła od stwierdzenia: Nie jest ważne, czy czytacie książki, ale czy zaczniecie czytać po spotkaniu…Pisarka cały czas wierzy w sens pisania książek, nie brakuje jej bowiem pomysłów dzięki licznym podróżom, spotkaniom, rozmowom, zwiedzaniu różnych miejsc, do których należą też np. cmentarze. Gdy przyjechała do Kamieńca Ząbkowickiego i zobaczyła pałac koło szkoły, już pomyślała o napisaniu nowej książki, ponieważ, jak przyznała, już pracuje moja wyobraźnia.
W czasie pandemii powstały „Historie nieoczywiste”, złożone z 10 opowiadań i każde z nich może się stać odrębną powieścią. W tych historiach z dreszczykiem niekoniecznie pojawiają się elementy grozy, ale pozwalają na zadawanie pytań związanych z przedstawionymi wydarzeniami, które nie mają żadnego logicznego wyjaśnienia. Opowiadam o czymś, co nie miało prawa się zdarzyć, a jednak się wydarzyło. I dodatkowo każde z miejsc, o których opowiada ta książka, istnieje naprawdę.
Uczniowie ze skupieniem i przejęciem wysłuchali również, jakie problemy dotykają młodych ludzi, realizujących marzenia ich rodziców, spełniających ich oczekiwania. Ale tak naprawdę to dorośli nie znają prawdziwych potrzeb swoich dzieci. Pisarka stworzyła związaną z tymi sprawami książkę pt. Pas startowy”. Muszę się bardzo starać dla was, gdy piszę, unikać morałów, gdy książka staje się lustrem, wtedy jest wiarygodna, ponieważ ukazuje bohaterów z takimi samymi problemami…
Pisarka zdradziła uczniom swoją definicję pisania, które dla niej wiąże się głównie ze słuchaniem ludzi. Zagadkowy grób z różą bez napisów, jaki zobaczyła pisarka w okolicach Kłodzka i przypadkowo spotkana kobieta na cmentarzu, która opowiedziała jej historię młodej pary zakochanych – to był pomysł na nowe dzieło. Tak powstała książka pt. „Pepa w raju”, którą natchniona autorka zaczęła pisać już w pociągu, gdy wracała ze spotkania autorskiego. Pani Katarzyna podała czytelnikom regułę pisania książek dla młodzieży: Pisarz powinien pisać o złych rzeczach, ale nie zachęcać do czynienia złego.Uświadomiła młodzieży, że kiedy bohater spotka się z problemami, zdarza się kryzys, nie wolno mu poddawać się, a szukać wyjścia z sytuacji przy pomocy dorosłych i przyjaciół. Pamiętać należy, że dopóki żyjecie, macie możliwość zmiany. Jesteście pokoleniem, które cechuje nadwrażliwość, żyjącym w określonych okolicznościach, wrażliwi, ale dacie radę, na pewno się uda…
Pisarka mówiła zebranym o swoim podejściu do wykonywanej pracy: Bycie pisarzem to zawód, potrzeba systematycznej pracy, ale z przerwą na spacer, relaks czy podróżowanie…Uczniowie żywo byli zainteresowani pomysłami i inspiracjami, jakimi kierowała się autorka prezentowanych książek. Pytali o jej ulubione, kiedy powstała pierwsza z nich, czy kimś się inspiruje, czy pisze wiersze. Dowiedzieli się, że pisarka lubi książki historyczne, a gdy miała 8 lat, pisała westerny w zeszycie. Nikim się nie inspiruje, bo tak nie wolno, trzeba bowiem stworzyć własny styl, język, wymyślić bohaterów. Lubi wszystkie swoje dzieła, nie napisze książki biograficznej, utwory dla dorosłych to dla niej relaks, lubi także pisać wiersze. Sama wymyśla tytuły utworów lub prosi o to wydawnictwo. Myśli o napisaniu książki fantasy.
Uczestnikom wydarzenia kulturalnego bardzo spodobała się „Pani Kasia” – tak ją nazwali młodzi czytelnicy w swoich wypowiedziach na temat wrażeń ze spotkania autorskiego. Młodsi i starsi uczniowie podziękowali jej oraz wręczyli bukiety kwiatów. Na zakończenie wręczono laureatom konkursu plastycznego na okładkę i bohatera do wybranej książki Katarzyny Ryrych oraz literackiego na recenzję powieści tejże autorki nagrody książkowe i wyróżnienia oraz słodkości. Wszyscy obdarowani książkami pisarki cieszyli się jej własnoręcznie wpisaną dedykacją. Wykonano również pamiątkowe zdjęcia Pani Katarzyny z wszystkimi uczniami zgromadzonymi w czytelni bibliotecznej.
Wypowiedzi uczestników spotkania:
- Na spotkaniu było bardzo fajnie. Jak pani Katarzyna opowiadała historie z tych książek, to postanowiłam później je przeczytać. Bardzo lubię książki fantastyczne o zwierzętach. Myślę, że inne książki pani Katarzyny też mi się spodobają. Milena Hucaluk, kl.4b
- Spotkanie z panią Katarzyną Ryrych było bardzo pouczające. Dużo dowiedziałam się, co myślą i czują główni bohaterowie popularnych książek pani Kasi. Pani wyjaśniała też wiele opowieści i fragmentów książek w taki sposób, że jeszcze bardziej chcę je przeczytać. Pani Ryrych opowiedziała też nieco o sobie i inspiracjach do pisania. Marta Mroczek, kl.5a
- Na spotkaniu było bardzo ciekawie. Pani Katarzyna jest bardzo miła i bardzo dobrze się jej słuchało. Bardzo zaciekawiła mnie swoimi książkami. Mam nadzieję, że pani Katarzyna przyjedzie do nas na spotkanie i dowiemy się więcej o jej książkach. Julia Ryng, kl.5b
- Według mnie, spotkanie poprowadzone przez panią Katarzynę Ryrych, było bardzo ciekawe. Dowiedziałam się wielu rzeczy o bohaterach, byciu pisarzem oraz o tym, kiedy i w jaki sposób pani Kasia zainteresowała się pisaniem książek. Moim zdaniem książki, które napisała, są warte przeczytania. Zdecydowanie niedługo sięgnę po więcej książek jej autorstwa. Lena Łuczak, kl.5b
- Pani Katarzyna jeszcze bardziej zainspirowała mnie do czytania książek. Bardzo podobało mi się spotkanie autorskie, jak pani Katarzyna zaczynała swoją karierę z pisaniem i o czym są jej książki. Historie związane z przygodami bohaterów sprawiały wrażenie tak prawdziwych, że nie dało się w nie nie uwierzyć. Zuzanna Bycio, kl.6a
- Bardzo podobało mi się, jak pani Katarzyna mówiła. Jej głos był bardzo spokojny, a opowieści – wyjątkowe. Mogłabym ich słuchać bez przerwy. Skrycie mam nadzieję, że pani jeszcze do nas przyjedzie. Marta Stolarczyk, kl.6a
- Moje wrażenia były takie, że czułem taki spokój, radość. Najbardziej podobało mi się, jak pani mówiła o niektórych problemach. I również cieszę się, jak zadałem pytanie. To były najlepsze chwile w tym spotkaniu. Wojciech Grygorasz, kl.6b
- Zaciekawił mnie opis książki „Historie nieoczywiste” i „Tylko dla Twoich oczu”. Pani Katarzyna bardzo ciekawie opowiadała. Podobało mi się:) Krzysztof Jakimiszyn, kl.8a
I mi także, polonistce, dorosłej czytelniczce i uczestniczce wyjątkowego, kulturalnego wydarzenia, promującego czytelnictwo, zaimponowała pozytywna postawa życiowa pisarki, jej łatwość w komunikacji z młodymi czytelnikami, szczerość, otwartość i uśmiech, jakiego im nie szczędziła. Z całą pewnością zachęciła ich do czytania, dzięki któremu mogą uczyć się, co błahe i co w życiu najważniejsze. Bardzo sobie cenię takie spotkania z pisarzami, ponieważ z wiarygodności ich dzieł ja także mogę odważnie czerpać radość i siłę w pokonywaniu codziennych trudności. Do zobaczenia ponownie, pani Kasiu, serdecznie dziękuję.
Dorota Twardowska
