Nagroda Europa Nostra Awards 2022 – dla Elżbiety Szumskiej za „oddanie dziedzictwu kulturowemu”, jakim jest Kopalnia Złota w Złotym Stoku

Nagrodę Europa Nostra Awards ustanowioną w 1978 r. dla honorowania wyjątkowych aktywności i inicjatyw na polu konserwacji dziedzictwa kulturowego – za rok 2022 otrzymała Elżbieta Szumska – założycielka i właścicielka Kopalni Złota w Złotym Stoku. Miejsce to należy do ścisłej krajowej czołówki turystycznych atutów Dolnego Śląska, o czym już wielokrotnie informowaliśmy w naszym portalu.

Zgłoszenia kandydatów wpłynęły z 36 krajów, a wśród nich wybrano 30 szczególnych osiągnięć w dziedzinie troski o dobra kultury materialnej zarówno w wymiarze ich utrzymania, jak i udostępniania. Elżbieta Szumska odbierze laur jesienią br. w trakcie Europejskiego Szczytu Dziedzictwa Kulturowego 2022 w Pradze. Tym samym będzie trzecią w historii osobą z Polski odznaczoną wyróżnieniem European Heritage Awards. Laur jest przyznany za wykreowania i promowanie miejsca, jakim jest Kopalnia Złota w Złotym Stoku, które prezentowaliśmy w serwisie video naszego portalu.

W opublikowanym uzasadnieniu przyznania nagrody Polce i złotostoczcance napisano między innymi: Swoim niestrudzonym zaangażowaniem Elżbieta Szumska pomogła przekształcić dawną kopalnię złota Kopalnia Złota, położoną w małym miasteczku Złoty Stok, w jedną z najbardziej znanych atrakcji turystycznych Polski. Kiedy w 1996 roku podziemne Muzeum Kopalni zostało otwarte dla publiczności, Elżbieta Szumska rozpoczęła tam pracę jako przewodnik wycieczek i głęboko doceniła dziedzictwo i historię kopalni. W 2001 roku została głównym udziałowcem Kopalni i wyruszyła w długą i inspirującą podróż w celu odrestaurowania całego obszaru. Elżbieta Szumska wykazała się naprawdę niezwykłym osobistym oddaniem dziedzictwu kulturowemu. Jej jest inspirującym przykładem tego, jak rozwijać zrównoważony model biznesowy wokół dziedzictwa kulturowego. Jej praca jest ważnym precedensem dla rozwoju powolnej, zrównoważonej turystyki w regionie przygranicznym o bardzo bogatym dziedzictwie.

Rekomendację dla Elżbiety Szumskiej podczas procedury oceny kandydatki wydał także Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytów. W swoim dokumencie napisał między innymi: Uratowania została od zniszczenia historyczna kopalnia w Złotym Stoku, a następnie – przez ogromne zaangażowanie i inicjatywę nowej właścicielki – w modelowy sposób zagospodarowana jako muzealna atrakcja turystyczna doskonale, edukacyjnie wykorzystująca potencjał poindustrialnego dziedzictwa, harmonijnie połączonego z walorami przyrodniczymi okolicy.

W gronie wyróżnionych Nagrodą European Heritage Awards za rok 2022 znajdzie się jeszcze jeden laureat. To Festiwal Żydowskiej Żywności TISH – wyjątkowe wydarzenie prezentujące kulturę i historię polskich Żydów poprzez celebrację żydowskiego dziedzictwa kulinarnego. Wydarzenie jest organizowane przez Muzeum POLIN w Warszawie. Indywidualnymi laureatami w Polski byli dotąd – w roku 2011 Szymon Modrzejewski, który przez 25 lat, wraz z młodymi wolontariuszami, odrestaurował prawie 1500 obiektów – pomników przydrożnej architektury sakralnej i nagrobków na ponad 110 w większości wiejskich cmentarzach (ukraińskich, polskich, żydowskich i niemieckich); oraz w roku 2003 Ewa Kawalek, która jako archeolog przez ponad 20 lat działała na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego Kurpiów. Prowadziła wykopaliska i odkryła tam ponad 1000 nowych stanowisk.

Foto: kadr z video Europa Nostra Elżbieta Szumska, Złoty Stok, POLAND