W roku poprzedzającym 50. rocznicę koronacji cudownej figurki Matki Bożej Bardzkiej dokonano prac konserwatorskich. Romańska figurka miała zniszczoną polichromię i złocenia, gdyż poprzednia renowacja odbyła się prawie sto lat temu.
Wyniki badań konserwatorskich figurki Matki Bożej Strażniczki Wiary zostały ogłoszone na specjalnie zwołanej przez gospodarza bardzkiej bazyliki konferencji prasowej w której oprócz dziennikarzy udział wzięła Wojewódzka Konserwator Zabytków Barbara Obelinda-Nowak oraz Marcin Ciba – konserwator sztuki.
W trakcie obecnych prac prowadzonych pod kierunkiem Marcina Ciby potwierdzono doskonale zachowane elementy drewniane figurki. Jednak wykonane podczas prac konserwatorskich zdjęcia RTG wzbudziły pewne wątpliwości dotyczące datowania rzeźby. Zdecydowano się na zbadanie próbki metodą węgla radioaktywnego C14. 2 g drewna zostało przesłane do Laboratorium Datowań Bezwzględnych, gdzie wykonano testy pod kierunkiem prof. dr hab. inż. Marka Krąpca we współpracy z jednostką badawczą w Seattle, która jest wiodącą instytucją w tej dziedzinie na świecie. I tu wielka sensacja! Wyniki badań dały wynik… około 1011 roku z tolerancją błędu +/- 26 lat. Ze względu na przyjęty margines oraz fakt, że data graniczna odnosi się do momentu pozyskania drzewa, założono, że datą pierwszą możliwą do zaakceptowania jest 1060 rok. Warto dodać, że do dzisiaj przyjmowano, iż mierząca zaledwie 43 cm figura powstała w XIII lub XII wieku.
„Oznacza to, iż z wielkim prawdopodobieństwem można stwierdzić, że nasza Bardzka Madonna jest najstarszą drewnianą maryjną figurką w Polsce! – cieszy się kustosz Bazyliki i proboszcz bardzkiej parafii o. Mirosław Grakowicz. „Dla mnie jako gospodarza tego miasta to odkrycie jest wielkim wydarzeniem” – mówi burmistrz Miasta i Gminy Bardo Krzysztof Żegański „To kolejne potwierdzenie, że nasze miasto to naprawdę Miasto cudów”.
Należy teraz zadać pytanie, skąd owa figurka przybyła. Do obiegu naukowego weszły dwie teorie. Pierwsza wiąże pojawienie się w Bardzie cudownego wizerunku z okresem kolonizacji niemieckiej, co na Śląsku zdecydowanie przypada na XIII wiek i związane jest ściśle z zakonem cystersów. Druga teoria zakłada, iż rzeźba miała trafić do bardzkiego grodu za sprawą rycerskiego zakonu Joannitów. Miała być umieszczona w kaplicy bardzkiego grodu. W związku z podzielonymi zdaniami w przedmiocie okoliczności pojawienia się w Bardzie rzeźby Matki Boskiej, niejasnym pozostaje również przybliżony czas jej powstania. Naukowcy wypracowali do tej pory różne i dość rozbieżne czasowo opinie. Część badaczy uważa, że powstanie rzeźby można datować na początek XII wieku, inni sugerują zaś wiek XIII.
Pozostaje nam oczekiwać z niecierpliwością na kolejne odkrycia związane z Cudowną Figurką. „Historia pisze się na naszych oczach” – powiedział jeden z największym pasjonatów historii Barda, prowadzący portal „Bardo na tropie tajemnic – Tomasz Karamon – i nie trudno się z nim nie zgodzić.
