Ponad 3,7 mln wniosków o różne formy wsparcia w związku z epidemią COVID-19 wpłynęło do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od 1 kwietnia. Łączna kwota umorzenia składek wyniosła ponad 11 mld zł, natomiast świadczenia postojowe wypłacono już w kwocie ponad 3 mld zł – poinformował Krzysztof Jędrzejewski, dyrektor II oddziału ZUS w Łodzi podczas kolejnego webinarium z cyklu „Tarcza antykryzysowa dla biznesu”.
Do 30 czerwca można składać wnioski o zwolnienie z obowiązku opłacania składek (na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych). Zwolnienie obejmuje trzy miesiące wstecz: od marca do maja 2020 r. Z pełnego zwolnienia mogą skorzystać małe firmy, ubezpieczające od 1 do 9 osób, jeśli przychód z działalności w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek nie przekracza kwoty 15681 zł, tj. 300% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia brutto za 2020 r. Ze zwolnienia za kwiecień i maj można skorzystać, kiedy przychód przekracza 3-krotność średniego wynagrodzenia (15681 zł) – jeśli dochód z tej działalności nie był wyższy niż 7000 zł.
W przypadku płatników opłacających składki na własne ubezpieczenia oraz osób duchownych zwolnienie dotyczy składek obliczonych od najniższej podstawy ich wymiaru. Na całkowite umorzenie mogą też liczyć spółdzielnie socjalne zgłoszone przed dniem 1 kwietnia 2020 r. jako płatnik składek w ZUS (bez względu na liczbę zatrudnianych osób). Natomiast przedsiębiorstwa zatrudniające od 10 do 49 osób mogą ubiegać się o 50 proc. umorzenia kwoty składek wykazanej w deklaracjach rozliczeniowych.
Płatnicy występujący o zwolnienie z opłacania składek nie mogli znajdować się w trudnej sytuacji finansowej w grudniu 2019 r. Do uzyskania zwolnienia niezbędne jest przesłanie do ZUS deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych należnych za marzec, kwiecień i maj 2020 r. Wnioski o umorzenie całości lub połowy składek można złożyć elektronicznie przez PUE ZUS lub za pośrednictwem strony gov.pl.
Co bardzo ważne, zarówno przedsiębiorcy, jak i pracujące dla nich osoby zachowają prawo do świadczeń zdrowotnych i ubezpieczeń społecznych za okres zwolnienia ze składek. Przedsiębiorca zachowuje prawo do świadczeń, jeśli podlegał ubezpieczeniu chorobowemu na dzień 1 lutego 2020 r. Możliwe jest odroczenie lub rozłożenie na raty.
Dla wszystkich osób prowadzących działalność gospodarczą i płacących składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (bez znaczenia jest wielkość firmy i data rozpoczęcia działalności) dostępne są ulgi w opłacaniu składek (od 1 stycznia 2020.) bez tzw. opłaty prolongacyjnej. Są to: odroczenie terminu płatności lub rozłożenie ich na raty. Jeśli płatnik złoży wniosek przed terminem płatności składek, nie będzie płacił odsetek za zwłokę, natomiast po terminie ZUS naliczy odsetki za zwłokę na dzień złożenia wniosku. Kolejna ulga dla osób, które mają przejściowe trudności z terminowym opłaceniem składek z powodu epidemii, to odstąpienie od pobierania odsetek za zwłokę dla należności za okres od stycznia 2020 r.
To rozwiązanie jest możliwe, gdy składki już zostały opłacone, ale po ustawowym terminie płatności. Przedsiębiorca może też wnioskować o zawieszenie umowy o rozłożenie zadłużenia na raty lub umowy o odroczeniu terminu płatności na 3 miesiące, jeśli je wcześniej zawarł z ZUS-em. Dzięki temu zapłata rat lub należności, których termin płatności został odroczony, zostanie wyznaczona na termin późniejszy bez przeliczenia odsetek za zwłokę. Przeliczeniu podlega jedynie opłata prolongacyjna.
Zawieszenie realizacji umowy powoduje wydłużenie jej obowiązywania o 3 miesiące. Świadczenia postojowe ZUS realizuje też wypłatę świadczenia postojowego dla osób prowadzących działalność gospodarczą oraz będących na umowach cywilnoprawnych. Co do zasady wynosi ono 2080 zł (czyli 80 proc. minimalnego wynagrodzenia) i jest nieoskładkowane oraz nieopodatkowane. Do jego uzyskania uprawnieni są przedsiębiorcy, których przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku spadł o co najmniej 15 proc. w stosunku do miesiąca poprzedniego, a ich firmy działały przed 1 kwietnia 2020 r. Postojowe przysługuje także tym, którzy zawiesili działalność po 31 stycznia.
Osoby prowadzące działalność, które rozliczają się w formie karty podatkowej i korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, otrzymają świadczenie postojowe w wysokości 1300 zł. Zatrudnieni na umowy zlecenia, agencyjne, o dzieło, których suma przychodów z tych umów w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku wynosi do 1299,99 zł (mniej niż 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2020 r.), otrzymają „postojowe” równe sumie wynagrodzeń z tych umów (zawartych przed 1 kwietnia br.). Jednak tylko wówczas, gdy ich przychód w poprzednim miesiącu nie przekraczał 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału.
Dyrektor Krzysztof Jędrzejewski poinformował też, że weszły w życie przepisy wprowadzające tzw. dodatek solidarnościowy. Mogą z niego skorzystać osoby, które po 15 marca 2020 r. w następstwie COVID-19 straciły pracę lub ich umowa wygasła. Dodatek wynosi 1400 zł i przysługuje od 1 czerwca, maksymalnie przez 3 miesiące. Wnioski należy składać wyłącznie elektronicznie przez platformę PUE ZUS do 31 sierpnia 2020 r.
Partnerami cyklu „Tarcza antykryzysowa dla biznesu” są Ministerstwo Finansów, Krajowa Administracja Skarbowa, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Agencja Rozwoju Przemysłu, Polski Fundusz Rozwoju, Urząd Zamówień Publicznych, Bank Gospodarstwa Krajowego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej.
Więcej informacji oraz szczegółowy harmonogram webinariów: www.parp.gov.pl/tarcza.
