Bardo, Kamieniec Ząbkowicki i Henryków były pierwszymi miejscowościami, które zakreśliły w XIII wieku obszar, jaki określamy mianem „Ziemia Ząbkowicka”. Pierwszym miastem dawnego księstwa były Ziębice, prawa miejskie z czasem uzyskały Srebrna Góra, Złoty Stok i wspomniane już Bardo. Ząbkowice Śląskie jako miasto, a potem centrum społeczne i administracyjne zaistniały historycznie na końcu, a organizm nazywany powiatem ząbkowickim ma swój początek dopiero w XIX w. Granice księstwa, które stało się powiatem nie zmieniły się istotnie do czasów współczesnych.
Od objaśnienia pojęcia „małej ojczyzny” Jerzy Organiściak rozpoczął swój wykład inaugurujący serię spotkań pod hasłem „Poznajemy Ziemię Ząbkowicką – naszą małą ojczyznę”. Po niedawnym uruchomieniu Pracowni Regionalnej działającej w strukturze Biblioteki Miasta i Gminy im. Księgi Henrykowskiej, znawca historii naszego mikroregionu, rozpoczął cykl zajęć poświęconych bogactwu kulturowemu Powiatu Ząbkowickiego. Spotkania odbywać się będą co miesiąc z czytelni ratuszowej.
Pierwszy wieczór skupiony był wczoraj na procesach historycznych, które zainicjowały w XIII w. powstanie Księstwa Ziębickiego znanego badaczom przeszłości m.in. dzięki postaci Bolka II, czyli pierwszego władcy. Jego następcy z dynastii Piastów mieli różny wkład w rozwój tego minipaństwa, które stało się podwaliną pod miejsce na mapie Dolnego Śląska, które w naszych czasach stanowi Powiat Ząbkowicki. Najstarszym grodem, od którego zaczęło się kreślenie na mapie terenu, jaki w naszych czasach nazywamy Ziemią Ząbkowicką, było Bardo. Niedługo później ważną osadą stał się Kamieniec Ząbkowicki. Trzecim punktem był Henryków. Pierwsza z wymienionych miejscowości stała się drugim w Polsce (po Świętej Lipce) maryjnym ośrodkiem pielgrzymkowym. Druga z miejscowości stała się punktem wysokiej kultury agrarnej. Trzecia zaś wykreowana została jako etap misyjnej posługi zakonu cysterskiego. Pierwszym zaś miastem były Ziębice (początkowo Sambice), które nabywszy praw miejskich, wykreowane zostały na stolicę księstwa. Niestety oderwanie Księstwa Ziębickiego od wpływu Piastów, stopniowo degradowały ten teren pod względem zasięgu i znaczenia. Mimo chwilowych szans na zmianę złych tendencji, przechodzące z rąk do rąk, zastawiane i sprzedawane, dzielone administracyjnie i dewastowane przez konflikty wojenne, księstwo ostatecznie upadło z początkiem XIX w. Wtedy też zaczęło się tworzenie struktur administracyjnych o cechach samorządowych, utrwalone już w okresie poprzedzającym II wojnę światową. Nowa administracja uruchomiona już pod 1945 r., po krótkim zamieszaniu z nazewnictwem niektórych miejscowości, praktycznie skopiowała historyczny układ geograficzny tworząc Powiat Ząbkowicki.
Interesująca prelekcja Jerzego Organiściaka, którą sygnalizowaliśmy w naszym serwisie #dzieje_się_teraz , trwała prawie dwie godziny. Była z pewnością zapowiedzią pasjonującego cyklu spotkań, które (poza przerwą wakacyjną) potrwają do końca 2017 r. Oklaski na zakończenie świadczą o tym, że tematyka wykładu budzi zainteresowanie miłośników Ziemi Ząbkowickiej. Następny wykład będzie miał miejsce 21 marca 2017 r. o godz. 16:30 – już dzisiaj zapraszamy na to spotkanie i kolejne, a ich plan znaleźć można na poniższej infografice.