Podczas gdy niektórzy gorączkowo reagują na reformę systemu szkolnictwa, jaka praktycznie już się zaczęła, wielu zdaje się nie zauważać innego ważnego zjawiska dotyczącego warunków funkcjonowania placówek oświatowych. Zaledwie pięć dni temu Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało interaktywną mapę ukazującą poziom dostępu polskich szkół do internetu. Na mapie tej widać, że w tzw. subregionie wałbrzyskim Powiat Ząbkowicki jest jedynym powiatem, na terenie którego ani jedna szkoła nie znajduje się obecnie w strefie internetu szerokopasmowego.
Wizualizacja została uzupełniona zasobami z Systemu Informacji Oświatowej prowadzonego przez Ministra Edukacji Narodowej (dane identyfikacyjne i adresowe szkół oraz informacjami o liczbie uczniów w tych szkołach). Wspomniany wyżej podział polega na wydzieleniu trzech poniższych kategorii zasięgu do internetu:
- o prędkościach wyższych niż 100 Mb/s (niebieskie kropki),
- o prędkościach niższych niż 100 Mb/s, których podłączenie zadeklarowali przedsiębiorcy z własnych środków po przeprowadzeniu konsultacji rynkowych ogłoszonych przez Ministra Cyfryzacji (zielone kropki),
- o prędkościach niższych niż 100 Mb/s, do podłączenia których zobowiązani będą przedsiębiorcy uzyskujący środki pomocowe w ramach drugiego konkursu z osi 1 POPC (czerwone kropki).
Liczba czerwonych kropek wyznacza skalę interwencji niezbędnej do wykonania, aby zapewnić wszystkim uczniom polskich szkół możliwości korzystania z szerokopasmowego Internetu.
KLIKNIJ NA MAPKĘ I ZOBACZ ZNAJDŹ SWOJĄ SZKOŁĘ
Jak podaje Ministerstwo Cyfryzacji projekt „Ogólnopolska Sieć Edukacyjna” zakłada stworzenie sieci dostępu do internetu łączącej wszystkie szkoły w Polsce, których jest ponad 30 tys. OSE będzie siecią wirtualną opartą na istniejącej infrastrukturze szerokopasmowej (wybudowanej w całości ze środków komercyjnych jak i przy udziale dofinansowania ze środków publicznych, w szczególności Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa). Sieć ta będzie operowana przez wyznaczony podmiot, który będzie odpowiedzialny za jej utrzymanie (jeżeli okaże się to konieczne – również wybudowanie brakującej infrastruktury fizycznej) oraz dostarczanie szkołom usług dostępu do internetu o przepustowości co najmniej 100 Mb/s wraz z usługami bezpieczeństwa i dostarczanie szkołom treści edukacyjnych i wsparcie szkół w procesie kształcenia umiejętności cyfrowych.
Całość kosztów ponoszonych na funkcjonowanie OSE (wraz z dostarczaniem usług do szkół) zostanie pokryta z budżetu państwa w pierwszych latach jej działania. Równolegle do prac nad siecią OSE prowadzone będą prace nad zapewnieniem szkołom niezbędnego dostępu do nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej. Spośród 19,5 tys. lokalizacji szkół w Polsce, Ministerstwo zidentyfikowało 3,3 tys. lokalizacji znajdujących się w zasięgu lub posiadających dostęp do internetu o przepustowości co najmniej 100 Mb/s; kolejne 5,7 tys. lokalizacji planują podłączyć ze środków prywatnych operatorzy telekomunikacyjni. Pozostałe 10,5 tys. lokalizacji zostanie podłączonych przez beneficjentów II konkursu na dofinansowanie projektów budowy sieci szerokopasmowych w ramach działania 1.1 Program Operacyjny Polska Cyfrowa.
Szkoły będą traktowane priorytetowo, stąd szacuje się że proces ich podłączania zakończy się w 2018 r. Już teraz przed dyrektorami szkół oraz organami prowadzącymi we wszystkich gminach i Powiecie Ząbkowickim stoi wyzwanie, aby sprawnie przygotować się i uczestniczyć w niepowtarzalnej szansie na cyfrową edukację. W przeciwnym wypadku szkolnictwo w naszych gminach i naszym powiecie będzie cyfrowo wykluczone, co w oczywisty sposób obniżyć może jakość kształcenia. Ogólnopolska Sieć Edukacyjna ma bowiem zapewnić:
- cywilizacyjną zmianę w sposobie kształcenia uczniów poprzez przejście z edukacji analogowej (książki) na edukację cyfrową (korzystanie z treści udostępnionych w internecie),
- wprowadzenie nowych form kształcenia oraz nowych programów nauczania kompetencji i umiejętności cyfrowych (np. powszechna nauka programowania),
- wyrównanie szans edukacyjnych wszystkich uczniów w Polsce, w szczególności uczniów zamieszkujących tereny o niskiej gęstości zaludnienia i uczących się w szkołach o małej liczbie uczniów, dla których dostęp do nowoczesnych źródeł i strumieni wiedzy jest krytycznym elementem podnoszenia ich potencjału,
- transfer wiedzy i doświadczeń pomiędzy jednostkami edukacyjnymi z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.
Można sądzić, że dostęp do szerokopasmowego internetu w szkołach nie jest ich najpilniejszą potrzebą. Brakuje sal gimnastycznych, boisk, gabinetów stomatologicznych i czasem bardziej prozaiczne problemy wpływają na ich codzienną działalność. Jeśli jednak ktoś kwestionuje celowość włączania szkół do sieci internetu szerokopasmowego, to znaczy, że bagatelizuje fundamentalną dla przyszłości dzieci kwestię. Rzecz jasna nic nie zastąpi relacji interpersonalnych, nie można eliminować czytania książek i gry w piłkę, nie ma mowy o odwracaniu się od nabywania umiejętności podczas eksperymentów czy praktycznej nauki zawodu. Jednak nie ma odwrotu od cyfryzacji w życiu społeczeństw, od digitalizacji zasobów intelektualnych, od istotnej roli internetu w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Także od widocznego na co dzień wpływu sieci na świadomość, a zatem od konieczności tworzenia w niej takich treści, które będą służyć rozwojowi osób, a nie tylko wpływaniu na konsumpcję rozmaitych dóbr. Wirtualność tylko pozornie jest daleko od realnej rzeczywistości.