„Cysterskie klasztory na Śląsku, czerpiące swe wzory bezpośrednio z dokonań klasztorów saksońskich, odgrywały nieocenioną rolę w krzewieniu nowych form gospodarowania, przyczyniając się do szybkich przemian ekonomicznych regionu i wzrostu jego zamożności. Stanowiły także ośrodki propagujące nowoczesne wzorce kulturowe, skutkujące podnoszeniem się poziomu cywilizacyjnego.” Cytowane słowa pochodzą z nowej książki, której promocja miała miejsce w miniony poniedziałek w Kamieńcu Ząbkowickim.
„Szlak cysterski na Dolnym Śląsku w dokumencie archiwalnym” to pod względem edytorskim starannie wydana pozycja bibliofilska, w której otrzymujemy skondensowaną wiedzę na temat najważniejszych punktów na polskiej mapie zakonu cystersów. Ich lokacje i funkcjonowanie w każdym z tych miejsc pozostawiło ślady wysokiej kultury szczególnie w sferze architektury i sztuki. Lubiąż, Trzebnica, Krzeszów oraz położone w granicach obecnego powiatu ząbkowickiego: Henryków, Kamieniec Ząbkowicki i Bardo są po dzień dzisiejszy obiektami podziwianymi zarówno przez znawców nowoczesnych rozwiązań architektonicznych, jak i najbardziej wysmakowanych estetów. Świątynie i klasztory, konstrukcja ich brył, wnętrza ubogacone dziełami malarstwa i nadzwyczajnymi wytworami rękodzieła, choć przechodziły przez nie wichury dziejowe, nadal są magnesem tak dla osób poszukujących przestrzeni dla medytacji, jak i dla ludzi pragnących ujrzeć niekwestionowane skarby kultury materialnej. Są oni, zapewne w intencji autorów, adresatami wydanej właśnie książki-albumu.
Na ponad 100 stronach Janusz Gołaszewski, Bartosz Grygorcewicz oraz Ivo Łaborewicz zawarli esencjonalne, ale też bardzo wyczerpujące opisy wspomnianych wyżej zespołów klasztornych, z których trzy mamy niemal na wyciągnięcie rąk, bo są położone w naszym powiecie. Poszczególne referaty skupione na architekturze i wystroju kolejnych obiektów wzbogacone ikonografią serwowaną minimalistycznie (bo w wersji czarno-białej) dostarczają czytelnikom prawdziwego kompendium wiedzy w oparciu o profesjonalnie opracowane materiały źródłowe z zasobów Archiwum Państwowego we Wrocławiu (dla historyków tego rodzaju źródła mają pierwszorzędne znaczenie). Instytucja ta wspólnie z Dolnośląską Organizacją Turystyczną przygotowała prawdziwy prezent dla miłośników skarbów naszego regionu. Publikacja ukazała się dzięki dofinansowaniu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego. Podobnie zresztą jak rok temu, gdy otrzymaliśmy książkę pt. „Sanktuaria i miejsca pielgrzymkowe na Dolnym Śląsku w dokumencie archiwalnym”, co relacjonowaliśmy w naszym portalu.
Tak jak poprzednio, tak i tym razem prezentacja książki odbyła się w siedzibie oddziału Archiwum Państwowego w Kamieńcu Ząbkowickim. Informację o tym wydarzeniu podaliśmy w naszym serwisie #dzieje_się_teraz , a gośćmi uroczystości byli autorzy nowej publikacji: znany ząbkowiczanom Bartosz Grygorcewicz oraz Janusz Gołaszewski. Obaj w swoich wystąpieniach omawiali przedmiot swoich badań i dzielili się wrażeniami związanymi z utrwalonymi w książce walorami kultury materialnej. Wśród uczestników spotkania byli również samorządowcy, w tym wójt gminy Kamieniec Ząbkowicki Marcin Czerniec, starosta ząbkowicki Roman Fester, burmistrz Ziębic Alicja Bira, ks. proboszcz Wojciech Dąbrowski, który interesująco opowiadał o kamienieckich skarbach cystersów, radni wojewódzcy Grażyna Cal i Zbigniew Szczygieł, którego staraniem wydawcy pozyskali wsparcie dolnośląskiego samorządu dla kolejnego już wartościowego projektu edytorskiego. Na prezentację książki przybyli również przedstawiciele innych instytucji działających w powiecie ząbkowickim.
Bez wątpienia akcentem nadzwyczajnym spotkania był program muzyczny wykonany przez troje wybitnych artystów. Kilkudziesięciominutowy repertuar w wykonaniu sopranistki Małgorzaty Godek, mezzosopranistki Magdaleny Cornelius i akompaniującego im na fortepianie Thomasa Corneliusa był perfekcyjnym rekonesansem po dziełach wybitnych kompozytorów. Fragmenty koncertu udostępniliśmy w naszym serwisie #dzieje_się_teraz
https://www.facebook.com/zabkowice4you/videos/960852387400756/
https://www.facebook.com/zabkowice4you/videos/962763113876350/
Koncert, nawet w wykonaniu tak uzdolnionych osobowości, byłby być może czymś cennym, ale nie wyróżniałby się czymś szczególnym, gdyby nie fakt, iż mogliśmy usłyszeć dwa utwory sprzed ponad 200 lat temu na zlecenie kamienieckich cystersów, których odkryte niedawno partytury napisane były na pełny zespół orkiestrowy. Jak ujawnił w trakcie konferencji ks. Wojciech Dąbrowski, karty z oryginalnymi zapisami nutowymi tych i kilku innych utworów znalezione zostały podczas renowacji kamienieckiego kościoła parafialnego. Dzięki życzliwości przyjaciół parafii udało się te dokumenty skatalogować i zarchiwizować. Kolejnym etapem była praca muzyków, którzy skonwertowali dwa utwory dla solistek i pianisty. Jak zauważyli zgodnie niektórzy obecni na spotkaniu warto byłoby podjąć wysiłek opracowania wszystkich odnalezionych dzieł oraz ich profesjonalnego wykonania i zarejestrowania cyfrowego. Taki muzyczny album z dziełami wykreowanymi 200 lat temu w nowoczesnej aranżacji stanowiłby absolutnie innowacyjną formułę promocji regionu.
