Odra jest ostrą, wysoce zakaźną chorobą wirusową zdolną do wywoływania epidemii. Zakaźność jest bliska 100% u osób z kontaktu, a w okresie przedszczepiennym odra może dotknąć prawie każdą osobę w wieku dziecięcym.
Szczepienia ochronne radykalnie zmniejszyły zachorowalność na odrę w Europie, ale pomimo ogólnie wysokiego poziomu zaszczepienia, odra nadal powoduje częste epidemie.
Wysoce zaraźliwy wirus odry rozprzestrzenia się podczas kaszlu lub kichania, przez bliski lub bezpośredni kontakt z wydzielinami z nosa i gardła osoby zakażonej. Wirus pozostaje aktywny i zakaźny w powietrzu przez klika godzin, a na skażonych powierzchniach do 2 godzin. Może być rozprzestrzeniany przez zakażone osoby od 3 dni przed wystąpieniem wstępnych objawów nieżytowych i gorączki (5 dni przed wystąpieniem wysypki), do 3 dni od wystąpienia wysypki.
OBJAWY I POWIKŁANIA PO ODRZE:
-
pierwsze objawy odry pojawiają się po 10-12 dniowym okresie inkubacji i charakteryzuje się gorączką, zapaleniem spojówek, katarem, kaszlem i zapaleniem oskrzelików. U prawie wszystkich podatnych, zarażonych osób rozwija się postać kliniczna choroby,
-
plamki Koplika, uważane za swoisty objaw odry, pojawiają się na błonie śluzowej policzka 1-2 dni przed wystąpieniem wysypki,
-
grudkowo-plamista wysypka pojawia się 2-4 dni po wystąpieniu gorączki. Przez kolejne 3 dni, rozprzestrzenia się (zstępuje) ona z głowy na tułów, a następnie na ręce i nogi. Wysypka utrzymuje się przez 3 do 7 dni, potem ustępuje, pozostawiając brunatne przebarwienia i delikatne złuszczanie naskórka,
-
szczególnie ciężki przebieg odry występuje zwykle u źle odżywionych małych dzieci, szczególnie tych z niedoborami witaminy A lub tych, których układ odpornościowy został osłabiony przez HIV/AIDS lub inną chorobę,
-
prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań zwiększa się, jeśli gorączka nie spadnie w ciągu 1 lub 2 dni po wystąpieniu wysypki. Najczęstszymi powikłaniami odry są: zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, biegunka, poinfekcyjne zapalenie mózgu oraz podostre stwardniające zapalenie mózgu,
-
śmiertelne przypadki odry są spowodowane głównie komplikacjami po infekcji bakteryjnej. Liczba przypadków śmiertelnych wynosi 1-3 na 1000 przypadków, a najwyższa jest u dzieci poniżej piątego r.ż. i u osób z obniżoną odpornością,
-
niemowlęta po porodzie są chronione przed odrą dzięki przeciwciałom matki, jeśli ona jest odporna na odrę. Ten rodzaj odporności (odporność bierna) stopniowo zanika w drugiej połowie pierwszego roku życia. Niemowlęta z częściową odpornością bierną mogą przechodzić odrę łagodniej i krócej.
Szczepienie jest jedynym skutecznym środkiem zapobiegającym zachorowaniu na odrę. Należy zwrócić uwagę na bardzo wysoką efektywność szczepień przeciw odrze, po podaniu pierwszej dawki szczepionki odporność uzyskuje ok. 95–98% osób zaszczepionych. Natomiast podanie drugiej dawki szczepionki pozwala osiągnąć odporność u niemalże 100% osób zaszczepionych.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Ząbkowicach Śląskich, że zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych (PSO), szczepienia na odrę wykonuje się planowo szczepionką MMR (szczepionka skojarzona przeciw odrze, śwince i różyczce) u dzieci w 13–15. miesiącu życia oraz w 6. roku życia (w najnowszym PSO na 2019 r. dokonano przesunięcia z 10. na 6. r.ż.) i są one obowiązkowe dla dzieci i młodzieży, które nie ukończyły 19 roku życia.
Więcej informacji można uzyskać na stronie: https://gis.gov.pl/
