Psychoterapia to skuteczna metoda leczenia problemów natury psychicznej. Pomaga ona osobom zmagającym się z różnymi trudnościami, takimi jak depresja, lęk, zaburzenia emocjonalne czy osobowości, uzależnienia, a także problemy z samooceną czy trudnościami w relacjach interpersonalnych.
Jak pokazują liczne dane i opracowania zdrowie psychiczne Polaków pozostawia wiele do życzenia i ogrom pracy związany z tym tematem to jeden z priorytetów obszaru zdrowia publicznego. Wokół psychoterapii narosło wiele mitów, które się rozpowszechniły i mogą zniechęcać do szukania profesjonalnej pomocy osoby, które jej potrzebują. Centrum Psychoterapii Pokonaj Lęk przedstawia najczęstsze mity na temat terapii oraz wyjaśnia w jakim stopniu psychoterapia działa i jest skuteczna.
- Mit 1: Tylko poważnie zaburzone osoby korzystają z psychoterapii
To jeden z najczęstszych mitów na temat psychoterapii. Psychoterapia jest pomocna dla osób zmagających się z wieloma problemami o różnym stopniu nasilenia. Cierpienie psychiczne, kłopoty z emocjami czy brak satysfakcji to przykłady obszarów, w których psychoterapia skutecznie pomaga. Tak jak nie wstydzimy się wizyt u lekarza w przypadku kłopotów ze zdrowiem (nawet takich, które nie powodują, ograniczeń w naszym codziennym funkcjonowaniu), tak też nie ma powodów do wstydu przy korzystaniu z psychoterapii, jeśli odczuwamy trudności czy cierpienie psychiczne.
- Mit 2: Psychoterapia jest jak rozmowa z przyjacielem
Podobieństwo kończy się na tym, że zarówno rozmowa z bliską osobą jak i psychoterapia to spotkanie w atmosferze zrozumienia i zaufania. Jednak psychoterapia to proces prowadzony przez wykształconego i doświadczonego specjalistę, w którym określa się cele i korzysta ze sprawdzonych metod ich osiągania. Psychoterapeuta jest osobą niezależną i obiektywnie postrzega klienta oraz jego problemy – ma też niezbędną wiedzę psychologiczną. Nie jest ponadto uwikłany w relację z drugą osobą. Psychoterapia nie może być prowadzona przez osoby, które znają się prywatnie, ponieważ zaburza to niezależność i obiektywizm procesu.
- Mit 3: W psychoterapii koncentrujesz się na swoim dzieciństwie
Psychoterapia nie koncentruje się na dzieciństwie, lecz na aktualnym stanie danej osoby. To, jak dzisiaj funkcjonuje dana osoba ukształtowało się w dzieciństwie i dlatego w psychoterapii zbiera się o nim informacje, ale zwykle nie jest to kluczowy obszar pracy.
- Mit 4: Psychoterapia trwa latami
Długość procesu psychoterapii to kwestia indywidualna i zależy od sytuacji, potrzeb i celów klienta. Większość psychoterapii trwa kilkadziesiąt sesji. Celem psychoterapii jest usamodzielnienie klienta w radzeniu sobie z trudnościami, a nie spotykanie się na sesje terapeutyczne przez lata. Profesjonalna psychoterapia często korzysta z tzw. kontraktu psychoterapeutycznego, który pozwala na kontrolę procesu zgodnie z uzgodnionymi założeniami.
- Mit 5: Psychoterapia rozwiązuje wszystkie problemy
Psychoterapia nie działa jak magiczna pigułka. W trakcie terapii określa się cele i z pomocą psychoterapeuty po kolei je osiąga. Sukces terapii zależy również od motywacji i zaangażowania pacjenta w proces terapeutyczny. Dla wielu osób psychoterapia jest czymś przełomowym, zmieniającym życie, ale takie poczucie nie jest warunkiem koniecznym, żeby psychoterapia była skuteczna.
- Skuteczność psychoterapii
Badania nad skutecznością psychoterapii trwają od dziesiątek lat i wskazują jednoznacznie, że psychoterapia jest skuteczna. W przypadku cięższych zaburzeń natury psychicznej najskuteczniejsza jest psychoterapia połączona z farmakoterapią. Najwięcej dowodów na skuteczność psychoterapii dostarcza literatura naukowa w odniesieniu do terapii poznawczo-behawioralnej, szczególnie przy zaburzeniach ze spektrum lęku oraz zaburzeniach afektywnych (depresja). Udowodniono również skuteczność psychoterapii online (za pomocą komunikatorów online), która nie różni się efektywnością od tradycyjnej psychoterapii prowadzonej w gabinecie.
Psychoterapia jest wygodną i skuteczną forma leczenia cierpienia psychicznego czy problemów natury psychologicznej, a rozpowszechnione na jej temat mity szkodzą, ponieważ zniechęcają osoby potrzebujące pomocy do skorzystania z terapii.
Literatura:
- Barak, Azy & Hen, Liat & Boniel-Nissim, Meyran & Shapira, Na’ama. (2008). A Comprehensive Review and a Meta-Analysis of the Effectiveness of Internet-Based Psychotherapeutic Interventions. Journal of Technology in Human Services. 26. 109-160.
- Driessen E, Hollon SD. Cognitive behavioral therapy for mood disorders: efficacy, moderators and mediators. Psychiatr Clin North Am. 2010 Sep;33(3):537-55. doi: 10.1016/j.psc.2010.04.005. PMID: 20599132; PMCID: PMC2933381.
- Hofmann SG, Asnaani A, Vonk IJ, Sawyer AT, Fang A. The Efficacy of Cognitive Behavioral Therapy: A Review of Meta-analyses. Cognit Ther Res. 2012 Oct 1;36(5):427-440. doi: 10.1007/s10608-012-9476-1. Epub 2012 Jul 31. PMID: 23459093; PMCID: PMC3584580.
- Kaczkurkin AN, Foa EB. Cognitive-behavioral therapy for anxiety disorders: an update on the empirical evidence. Dialogues Clin Neurosci. 2015 Sep;17(3):337-46. doi: 10.31887/DCNS.2015.17.3/akaczkurkin. PMID: 26487814; PMCID: PMC4610618.
Poprzez: PAP MediaRoom / Centrum Psychoterapii Pokonaj Lęk