Celem raportu „Gmina dobra do życia” jest próba oceny stanu zaspokojenia potrzeb społecznych w Polsce w gminach, (…) bo samorządy w znacznym stopniu odpowiadają za stan zaspokojenia usług publicznych – napisano we wstępie do analizy i zestawieniu jej wyników. Wśród gmin obszaru sudeckiego najwyżej oceniono gminę Łagiewniki, a najniżej miasto Nowa Ruda.
W trakcie badania wykorzystano aż 48 wskaźników, aby uzyskać syntezę i podać wyniki pierwszego po 1990 roku tego rodzaju badania kondycji polskich gmin. Wskaźniki te dobrano, aby grupą docelową była „typowa” polska rodzina i (niemal równocześnie) polskie gospodarstwo domowe, tj. rodzina nuklearna składająca się z rodziców i dzieci w trakcie nauki szkolnej, ale mająca też dziadków posiadających własne i odrębne gospodarstwo (gospodarstwa) domowe – czytamy we wstępie dokumentu.
W ogólnym zestawieniu najwyżej ocenionych gmin znalazły się jedynie trzy gminy z województwa dolnośląskiego. Kolejno (w nawiasie suma przyznanych punktów: Kobierzyce (67,65) – pozycja 4, Kąty Wrocławskie (65,40) – pozycja 13 i Wrocław 64,63) – pozycja 15. W zestawieniach według typów gmin, wśród ośrodków typu „A” (miasto na prawach powiatu) Wrocław plasuje się na pozycji 2 (po Warszawie). W grupie „B” (strefy podmiejskie) Kobierzyce znalazły się na miejscu 4. W grupie „C” (miasta siedziby powiatów) najwyżej notowany jest Lubin, który uzyskał 60,69 pkt, ale w zestawieniu ogólnym znalazł się na pozycji 59. W grupie „E” (gminy wiejskie i miejsko-wiejskie poniżej 5 tys. mieszkańców) jest Rudna – 62,30 pkt i pozycja 43. w zestawieniu ogólnym.
Obie poniższe mapy obrazują wyniki rankingu w skali ogólnopolskiej.
W odniesieniu do wyników gmin z obszaru sudeckiego należy stwierdzić, iż żadna z nich nie zakwalifikowała się do czołówki zestawienia „Gmina dobra do życia 2021”, a raczej znaleźć je można w dolnej części całego zestawienia.
- Wyjątkiem są Łagiewniki. Gmina uzyskała 52,67 pkt i jest najwyżej odnotowaną w zestawieniu ogólnym jednostką samorządu w naszego obszaru. Zajmuje pozycję 141.
- Dopiero na pozycji 535. jest gmina wiejska Świdnica z oceną 53,51 pkt.
- Miasto Świdnica ma pozycję 659 i uzyskało 52,87 pkt.
- Na miejscu 698. plasuje się Strzegom uzyskując notę 52,65 pkt.
- Gmina Marcinowice ma na koncie 52,02 pkt i jest na miejscu 832. rankingu.
- Do „pierwszego tysiąca” w zestawieniu zakwalifikowała się ponadto Jaworzyna Śląska – jest na miejscu 903. z oceną 51,65 pkt.
Udział gmin obszaru sudeckiego w pozostałej części rankingu „Gmina dobra do życia 2021”:
- Niemcza – poz. 1067 – 50,86 pkt,
- Ciepłowody – poz. 1188 – 50,31 pkt,
- Dzierżoniów (m) – poz. 1199 – 50,27 pkt,
- Pieszyce – poz. 1217 – 50,19 pkt,
- Żarów – poz. 1263 – 50,03 pkt,
- Dobromierz – poz. 1449 – 49,19,
- Ziębice – poz. 1489 – 48,98 pkt,
- Dzierżoniów (w) – poz. 1493 – 48,96 pkt,
- Wałbrzych – poz. 1525 – 48,86 pkt,
- Ząbkowice Śląskie – poz. 1603 – 48,57 pkt,
- Świebodzice – poz. 1718 – 48,02 pkt,
- Stoszowice – poz. 1802 – 47,55 pkt,
- Piława Górna – poz. 1830 – 47,44 pkt,
- Stare Bogaczowice – poz. 2053 – 46,18 pkt,
- Kamieniec Ząbkowicki – poz. 2063 – 46,12 pkt,
- Szczawno-Zdrój – poz. 2105 – 45,84 pkt,
- Złoty Stok – poz. 2106 – 45,83 pkt,
- Bardo – poz. 2177 – 45,31 pkt
- Polanica-Zdrój – poz. 2178 – 45,30 pkt,
- Stronie Śląskie – poz. 2232 – 44,86 pkt,
- Lądek-Zdrój – poz. 2246 – 44,72 pkt,
- Bystrzyca Kłodzka – poz. 2255 – 44,63 pkt,
- Mieroszów – poz. 2267 – 44,44 pkt,
- Czarny Bór – poz. 2272 – 44,40 pkt,
- Kłodzko (w) – poz. 2279 – 44,35 pkt,
- Bielawa – poz. 2289 – 44,24 pkt,
- Radków – poz. 2334 – 43,77 pkt,
- Kudowa-Zdrój – poz. 2346 – 43,58 pkt,
- Jedlina-Zdrój – poz. 2350 – 43,54 pkt,
- Walim – poz. 2358 – 43,46 pkt,
- Kłodzko (m) – poz. 2390 – 43,01 pkt,
- Duszniki-Zdrój – poz. 2394 – 42,94 pkt,
- Międzylesie – poz. 2420 – 42,24 pkt,
- Nowa Ruda (w) – poz. 2461 – 40,99 pkt,
- Głuszyca – poz. 2466 – 40,85 pkt,
- Szczytna – poz. 2468 – 40,71 pkt,
- Lewin Kłodzki – poz. 2473 – 39,71 pkt,
- Boguszów-Gorce – poz. 2474 – 39,24 pkt,
- Nowa Ruda (m) – poz. 2476 – 38,46 pkt.
Do grupy 48 wskaźników, na bazie których dokonano powyższych ocen jakości życia w poszczególnych gminach, zakwalifikowano: klimatyczny bilans wodny, okres wegetacyjny, agroklimat, usłonecznienie, burze, gołoledzie, ukształtowanie terenu, dostępność zieleni, estetykę krajobrazu, zanieczyszczenie środowiska, obciążenie demogragficzne, równowagę płci osób w wieku małżeńskim, przyrost naturalny, budżet gminy, inwestycje mieszkaniowe, atrakcyjność migracyjno-osadniczą, ubóstwo dochodowe, wydatki inwestycyjne gmin, bezrobocie, przeciętne wynagrodzenie, równowagę przestrzenną rynku pracy, warunki mieszkaniowe, dostępność ekonomiczną mieszkań, zwodociągowanie, oczyszczanie ścieków, rozproszenie osadnictwa, opiekę zdrowotną, poziom zdrowia, bezpieczeństwo pracy, bezpieczeństwo społeczne, bezpieczeństwo drogowe, bezpieczeństwo przyrodnicze, dostępność do usług publicznych i komercyjnych, edukacja podstawowa, poziom edukacji podstawowej, przedszkola, żłobki, dostępność do form dokształcania, dostęp do internetu, potencjał zabytków, infrastrukturę kulturalną, zasoby bibliotek, instytucje kultury, imprezy i wydarzenia kulturalno-artystyczne, dostępność rekreacji, poziom integracji społecznej w oparciu o frekwencję wyborczą.
Wyniki dla 2477 gmin zestawiono ogółem i w podziale na typy. To drugie podejście wynikało z faktu bardzo dużego zróżnicowania gmin, w których trudno porównywać wyniki ze względu na różnego rodzaju zróżnicowania wielkościowe i funkcjonalne gmin. Wyróżniono pięć typów gmin: A – miasta na prawach powiatu, B – strefy podmiejskie miast na prawach powiatu, C – gminy z siedzibą powiatu ziemskiego, D – gminy miejskie i miejsko-wiejskie z miastem powyżej 5 tys. mieszkańców, E – gminy wiejskie i miejsko-wiejskie z miastem poniżej 5 tys. mieszkańców. Całość wyników badania i ich omówienie są dostępne po kliknięciu TUTAJ w serwisie samorządowym Polskiej Agencji Prasowej.
Autorem opracowania wyników badania jest prof. dr hab. Przemysław Śleszyński z Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk. Znamy go z wcześniej sygnalizowanych w naszym portalu badań socjologicznych z zakresu funkcji społeczno-gospodarczych małych i średnich miast.
